آموزش به کودکان درباره خدا

آموزش به کودکان درباره خدا

فرزندپروری یکی از کارهای سخت والدینه و به نظر من یه هنر و مهارت ارزشمنده. هنری که نیاز به آموزش دیدن داره. ما والدین باید بچه ها رو تو ابعاد مختلف آموزش بدیم. مسوولیت پذیری، قانون مندی، مهارتهای ارتباطی و… یکی از ابعاد تربیت فرزند، پرورش بعد معنوی کودکان و آموزش به کودکان درباره خدا هست.

والدین دوست دارن بچه هاشون از نظر مذهبی، رشد کنن و ارتباط خوبی با دین و خدا داشته باشن. و تصورشون اینه که اگه بچه ها مذهبی و اصطلاحا با خدا باشن، زندگی سالمشون تضمین شده است. و دیگه به راه خطایی نمی رن. ولی موضوع به این سادگی و به شکل خطی نیست. و بجز بعد معنوی، کودکان باید در مقوله های دیگه زندگی هم مهارت یاد بگیرن و آموزش ببینن و از طرفی تو بعد عاطفی هم به بلوغ و پختگی برسن و اینها هر دو در شرایط یه بستر خوب خانوادگی رخ میده.

بهرحال در بعد معنوی در ابتدا باید در نظر داشته باشین که آموزش به کودکان درباره خدا، با امور دیگه ای که بین شما و فرزندتون رخ می ده، تفاوتهای آشکاری داره. این آموزش، در واقع آموختن “زندگی به نوعی دیگه” و برخورداری از زیستنی همراه با معنا، امید، تعهدات ارزشمند، و تصمیم گیری مبتنی بر اندیشه ست. خدا نامی هست که ما به مهمترین موجود جهان اطلاق می کنیم. و میزان شناخت و باور به اون تو قسمتهای مهم زندگی مون تاثیرگذاره.

خدا و مراحل رشدی کودکان

خدا مفهومی انتزاعی و ذهنیه. کسی اونو ندیده و اعتقاد به وجود اون از طریق پیامبران و توضیحات مذاهب صورت می گیره. کودکان تا سنین نوجوانی، فهم امور انتزاعی پیچیده رو ندارن. بویژه در دوران پیش از دبستان. کودکان مفاهیمی رو درک می کنن که به چشم خودشون ببینن و با حس های پنجگانه شون لمسش کنن. برای همین شناخت خدا و آموزش به کودکان درباره خدا، اینقد سخته. و از طرفی تو منابع دینی ذکر میشه که بچه هارو از زمان کودکی با خدا و معنویت آشنا کنین.

پژوهش دکتر عزت الله نادری و مریم سیف نراقی ( ۱۳۶) نشون داده که بچه های ۳ تا ۶ ساله، تصور خام، مادی و انسان گونه ای از خدا دارن، اونها ادعا دارن که میشه خدارو با دوربین قوی دید.

بچه های ۶ تا ۹ ساله خدارو به آتش یا نور تشبیه می کنن.

بچه های ۹ تا ۱۳ ساله که کم کم تفکر انتزاعی اونها شروع شده، به آفریننده بودن یا ویژگیهای برجسته خدا اشاره داشتن.

از اون جاییکه که توی فرهنگ ما مذهب و مفاهیم مذهبی غلبه داره، کودکان مدام درباره خدا می شنون، پس براشون سوال پیش میاد. و این کار آموزش به کودکان درباره خدا رو جدی تر و مهم تر میکنه.

نمونه سوالات کودکان:

خدا کیه ؟ کجا زندگی می کنه؟ تو آسمونه؟ خدا می تونه منو ببینه و حرفهامو بشنوه؟ آیا خدا می تونه همه آرزوهای منو برآورده کنه؟ بچه داره؟ خدا شبیه چیه؟ آیا خدا هم غذا می خوره؟ شیرینی دوست داره؟ می خوابه؟ می میره؟ کی تو دنیا از همه بزرگتره؟

توی یه چالش که من از مخاطبین پیج و کانالم درخواست کرده بودم برخی از این سوالات رو مادران از فرزندانشون پرسیدن که می تونین نمونه هایی از اونهارو ببینین.

نکات مهم برای آموزش به کودکان درباره خدا

• در نظر داشته باشین که همه ما به طور فطری به دنبال مامن و پایگاه امنی هستیم، بنابراین برای پذیرش خدا نباید به کودکان اصرار کرد، بلکه باید از این احساس و نیاز استفاده کرد و خدارو به عنوان پایگاهی امن معرفی کرد.
• از موقعیت های مختلف شادی و غم برای یاد دادن مفاهیم معنوی استفاده کنین. مثلا وقتی وارد طبیعت میشین، یا تولد ائمه، یا سفرهای زیارتی.
• شکرگزاری رو به عنوان یه رفتار معنوی مثبت هم خودتون انجام بدین هم به اونها یاد بدین تو موقعیت های مختلف مثلا خرید خونه، ماشین، گرفتن یه هدیه، حل شدن یه مساله. ( این کار باعث ارتباط گرفتن مدام کودک با خدا میشه)
• برای آموزش به کودکان درباره خدا حتما از داستان های خوب استفاده کنین. داستانهایی درباره خوبی و بدی، درباره امید و توکل، داستانهای پیامبران. ولی یادتون باشه که به زبان کودکانه تعریف کنین.
• از خدا برای تهدید کردن و ترسوندن بچه ها استفاده نکنین. بویژه در موارد تربیتی که خودتون باید قاطعانه رفتار کنین از این حربه استفاده نکنین. بلکه خدارو موجودی مهربون و دلسوز و خردمند برای بچه ها معرفی کنین.

از محصولات ما دیدن کنید

• تفکر انتقادی و کنجکاوی و پرسشگری رو از کودکی به فرزندتون یاد بدین تا با خیال راحت از شما سوالاتشو بپرسه و درباره موضوعات مختلف هم ذهنی جستجوگر پیدا کنه.
• یه کار خوب برای آموزش به کودکان درباره خدا اینه که عبادت و دعای خانوادگی رو رسم خانوادگی تون کنین. تا کودکان از شما یه ارتباط خوب با خدا ببینن و یاد بگیرن.
• اگه فرزندتون درباره خدا پرسید، زود جواب ندین و اول به اون بگین خودت چی فکر می کنی؟ … بعد اگه جواب رو می دونستین با توجه به میزان دانسته ها و درک فرزندتون جواب بدین و اگه نمی دونستین بگین بگذار فکر کنم و جواب سوالتو پیدا کنم.
• جواب کودک رو ساده و با مثال و کلمات خود او براش بازگو کنین. پاسختون بهتره کوتاه باشه و نه طولانی. چون بچه ها اطلاعات زیاد رو نمی تونن پردازش کنن و از توضیح طولانی خسته میشن.
• برنامه آموزش به کودکان درباره خدا رو به شکل بازی در بیارین مثلا می تونین از فرزندتون بخواین خدارو نقاشی کنه یا ذهنیات خودش رو درباره خدا نقاشی کنه. و شما هم اینکارو بکنین.

ویدئو های بیشتر در مورد طرحواره ها در اینستاگرام ما

• اگه فرزندتون درباره خدا سوال پرسید یا سوالات تکراری پرسید از اون بخواین بگه چی شده که این سوالات رو می پرسه؟ دغدغه و نگرانی اش چیه؟
• به کودک بگین خدا همیشه پیشمونه. میتونین از مثال هوا و نور استفاده کنین. و بگین مثل یه مادر مواظب و مراقبمونه و دوست داره ما کارهای خوب انجام بدیم.
• نکته ممنوعه در آموزش به کودکان درباره خدا اینه که خدارو مسوول خوشبختی و بدبختی معرفی نکنین و به فرزندتون یاد بدین جدا از اینکه دعا میکنه تا خدا کمکش کنه، خودش باید برای درسها یا کارها و آرزوهاش تلاش کنه.
• اگه کودکتون پرسید خدا مو داره دست داره و… یا خدا میخوابه. می خوره؟؟ بگین خدا اگه اینطوری باشه که نمی تونه همه جا باشه و همه کاری کنه. مو و دست و خواب و غذا برای ما آدمهاست.

نظرات کودکان درباره خدا را با هم ببینیم